Lần cập nhật gần nhất July 23rd, 2020 – 10:41 am
“Lỗi – Error 404” đơn giản chỉ là câu chuyện chân thực nhất của Plaaastic – một hiện tượng fashion blogger trên Internet, một trong những fashionista Việt có sức ảnh hưởng ở toàn châu Á và thế giới từ khi còn rất trẻ với phong cách thời trang rất riêng, rất lạ lùng. Không phải là cuốn sách kể về ánh hào quang rực rỡ của một người nổi tiếng, Lỗi – Error 404 đưa đến cho bạn đọc hành trình thật nhất, trần trụi nhất của Plaaastic với bệnh trầm cảm, với những cảm xúc cô đơn, lạc lối của một người trẻ luôn khao khát đi tìm đáp án cho câu hỏi: Mình lỗi ở đâu?
Review Lỗi Error 404 (3)
Mình từng đọc được một bài review về cuốn này và thấy mọi người tranh luận nhau khá kịch liệt về nội dung của cuốn sách. Chủ yếu là mọi người thấy quyển sách này quá tiêu cực và tuyệt vọng, nó dễ khiến cho những người bị trầm cảm đi tự tử nhanh hơn. Mình không bàn đến đúng hay sai ở đây nhưng mình nghĩ rằng dù nó tiêu cực, với mình đây vẫn là một cuốn sách hay.
Căn bệnh trầm cảm đang phổ rất rộng, nhiều người mắc phải hoặc tin là mình mắc phải. Việc có một cuốn sách nói cho mọi người biết khi bị trầm cảm thì sẽ trải qua những gì có thể sẽ giúp đỡ họ rất nhiều. Người đang nghi hoặc sẽ dễ nhận ra hơn để tìm sự hỗ trợ kịp thời, người đang tin mình mắc phải sẽ biết rằng mọi thứ chưa tồi tệ đến thế.
Nhân vật chính trong sách bề ngoài tưởng chừng như vô cùng hoàn hảo và có mọi thứ thì cô lại không sống được như người bình thường. Mình đặc biệt bị ấn tượng bởi ngay chương đầu tiên với câu nói: “Mọi người xung quanh đều điên hết cả”. Dưới ánh nhìn của một người mắc bệnh mọi người mới là một lũ điên. Và càng đọc mình càng thấy điên thật. Nhu cầu để nuôi dưỡng và hình thành cảm xúc không đi cùng với các nhu cầu về tri thức và vật chất. Có thể chính vì thế nhân vật tài giỏi và có cuộc sống đủ đầy nhưng không vui vẻ hạnh phúc. Gần đây trong cuốn sách mình đang đọc “Đời còn dài hà tất phải hoang mang” có một đoạn viết về những sinh viên học các trường Đại học top đầu Trung Quốc rơi vào trạng thái trống rỗng. Cứ sau khi đạt được nguyện vọng thi đỗ thì người ta bắt đầu không hiểu mình miệt mài học để làm gì. Cũng giống như nhân vật chính cô ấy không hiểu cô ấy giỏi tất cả mọi thứ để làm gì. Thật sự không thể hiểu. Để giải thích cho những sinh viên đang đâm đầu vào học “Đời còn dài hà tất phải hoang mang” cho rằng bởi vì bản thân chúng ta chưa từng dám mơ ước và thực hiện điều đó. Với Plaaastic thì có thể cô ấy còn chẳng hiểu ước mơ sẽ là gì.
Và ám ảnh bởi cái chết. Mình từng đọc được rằng những người bị mắc chứng trầm cảm họ luôn có mong muốn mình sớm được chết. Họ không còn tin ngày mai có thể tươi sáng, không còn tin mình có thể hạnh phúc trở lại. Tất cả những gì họ muốn là có thể được chết. Quá trình này tùy vào từng người một mà kéo dài hay rút ngắn. Nhưng họ không kết thúc sự sống khi tự tử mà ngay khi họ len lói trong lòng ý niệm được chết họ đã chết rồi. Bởi vậy không thể lên án tác phẩm này bằng những ý niệm không tốt là cái chết được. Nó chính là cảm xúc chân thực mà người này đã trải qua và kể lại. Có thể đau khổ và sợ hãi nhưng không thể phủ nhận.
Mình đúng là có ý bênh vực quyển sách này nhưng không mang ý muốn công kích nặng nề. Bởi vì mình thấy nếu đủ tỉnh táo đây thực sự là cuốn sách hay.
– Nguyễn Nhàn
“Lỗi – Error 404” là câu chuyện chân thật của nữ blogger Plaaastic, lột tả trần trụi thế giới cô đơn, lạc lõng, hỗn loạn của con người mang trong mình một “sát thủ giấu mặt”: Trầm cảm.
Plaaastic trả lời phỏng vấn:
– Tóm tắt cuốn sách của bạn trong 3 từ?
– Thật, thật và thật.Tự truyện của một người điên biết mình bị điên.
Error có nghĩa là “lỗi”.
Thông báo Error 404, HTTP 404 hay 404 Not Found… là một mã phản hồi chuẩn của giao thức HTTP chỉ ra rằng trình duyệt web có thể kết nối với một máy chủ, nhưng máy chủ không tìm thấy thông tin/trang web yêu cầu. Đây là nghĩa đen.
Thực tế, một món hàng lỗi thường sẽ bị dồn kho rồi tiêu hủy hoặc đưa ra bán hạ giá. Vậy, một con người bị lỗi thì phải làm thế nào?
Plaaastic cảm thấy bản thân là một sản phẩm lỗi. Cô, bị trầm cảm từ bé.
“Lỗi – Error 404” gồm 4 phần, viết về cuộc đời xuôi theo mạch cảm xúc của tác giả.
Plaaastic sinh ra trong một gia đình giàu có, bố mẹ anh chị đầy đủ, cơ thể khỏe mạnh, đầu óc thông minh. Thế nhưng, bé con Plaaastic ngày nào không được trải qua một tuổi thơ tràn đầy tình thương ấm áp, được vui đùa, nghịch ngợm như nhiều đứa bé khác. Thay vào đó cô được lập trình như một con robot, phải học giỏi, phải giỏi nhiều thứ và đừng có chơi với những đứa “đầu đường xó chợ”.
Cô có gia sư từ ngày đầu tiên học mẫu giáo, ngoài ra còn học múa ballet, học dance sport, học tiếng Pháp, học tiếng Anh, học MC, học đàn, làm mẫu ảnh… Kết quả như mong đợi của mẹ là cô học cái gì cũng giỏi, làm cái gì cũng hay, nhưng tâm hồn cô gần như hoang vắng, dần dần vỡ vụn.
Mẹ không quan tâm cô, mẹ chỉ muốn thấy kết quả tốt về mọi mặt của cô, nếu nhỡ bị điểm 6 là ăn tát, nếu nhỡ làm sai việc gì là bị đánh gần chết theo nghĩa đen. Còn bố cô thì chẳng biết con nhỏ học lớp mấy nữa. Một đứa bé mà từ sáng đến tối lịch học kín đến từng phút, bạn bè có được là do dùng tiền để mua “sự vui chơi cùng”. Bảy tuổi, lần đầu tiên có ý niệm muốn chết. Chín tuổi, lần đầu tiên bị người quen thân của bố mẹ lạm dụng. Nói khách quan thì phát điên là điều dễ hiểu!
Cuộc đời Plaaastic đầy chất kịch nghệ, cô trải qua rất nhiều chuyện, làm được rất nhiều việc, suy nghĩ rất nhiều điều… bởi vậy cuốn sách hình thành từ rất nhiều mảnh ghép, được kể gãy gọn không dài dòng, lại mang cảm giác khá loạn, như chính sự hỗn loạn tận sâu tâm hồn của cô gái trẻ này.
Cô có vài nét đời tương tự Lisa (Angelina Jolie thủ vai) trong Girl Interrupted, lại có vài nét tính cách tương tự Trình Ca (Anh biết gió đến từ đâu – Cửu Nguyệt Hi). Trình Ca đã gặp được Bành Dã, còn Plaaastic gặp được Nam để đón những tia sáng buổi bình minh lạ lẫm, để lần đầu tiên kể từ rất lâu rồi, cô thực sự muốn biết, ánh nắng sắp lên mang tới cho cô điều gì.
Trầm cảm.
Trầm cảm là khởi đầu mọi ngọn nguồn trong “Lỗi – Error 404”.
Mọi người thường sẽ diễn tả trầm cảm như thế nào? Một nỗi buồn tồi tệ ngày qua ngày và kéo dài không dứt?
Theo tâm lý học, trầm cảm không chỉ là sự vắng mặt của niềm hạnh phúc mà nó còn là sự thiếu vắng đi sức sống hay nguồn sinh lực. Trong khi trải qua trầm cảm, người bệnh cảm thấy đời sống dường như vô nghĩa, những năng lượng tinh thần bên trong thôi thúc họ thực hiện những công việc hằng ngày cạn kiệt ngay cả khi một ngày mới bắt đầu.
Plaaastic bị trầm cảm. Không rõ nguyên nhân, có thể bẩm sinh, có thể một phần do tác động từ những mối quan hệ trong gia đình. Không rõ từ khi nào, có thể sinh ra đã lỗi, cũng có thể là áp lực vô hình từ một gia đình nghệ thuật và giàu có, từ một người bố không quản con và một người mẹ luôn đánh đập con dưới danh nghĩa yêu thương. Tất cả đều không rõ ràng. Điều rõ ràng duy nhất là cô bị trầm cảm, kéo theo hàng loạt hội chứng khác: ngược đãi bản thân, mất ngủ trầm trọng, rối loạn ăn uống, rối loạn ám ảnh cưỡng chế, rối loạn lo âu, rối loạn khuynh hướng tâm thần.
Không phải cô không vui được, cũng không phải cô không tin rằng cô sẽ vui. Cô hiểu rằng đời có lúc nọ lúc kia, và sẽ có một ngày cô có thể ngủ yên được một lúc. Vấn đề ở đây là, cô mệt mỏi vì điều đó. Cô mệt mỏi vì cô phải đi lên chỉ để đi xuống, dù cô ở dưới đáy và biết rằng ngày mai sẽ ngoi lên được, nhưng rồi cô cũng biết cảm giác nghẹt thở này sẽ quay lại sớm thôi. Cô mệt mỏi và lúc nào cũng căng thẳng.
“Tôi chạy, tôi trốn, nhưng tôi trốn tìm một mình và chạy khỏi cái bóng của bản thân, nên tôi có nhận ra hay không nó cũng tóm được tôi rồi.”
Plaaastic chỉ có hai trạng thái: 0 hoặc 100.
Cô làm rất nhiều và làm tốt tất cả. Quán quân, thủ khoa, nhà vô địch, cái gì cô cũng làm, miễn là để cho cô yên, để cho cô yên. 0 và 100 – chỉ ở hai trạng thái, chứ không phải dao động ở hai trạng thái.
Với người trầm cảm như Plaaastic, thật đáng khâm phục vì cô thành công hơn phần lớn người cùng tuổi, cô dùng năng lực của bản thân để đập tan mọi định kiến cho rằng trầm cảm chính là kẻ hèn nhát trốn tránh hiện thực, để cô có thể điên một cách ngông nghênh, giẫm lên mọi lời đàm tiếu.
Xin đừng phán xét! Xin hãy lắng nghe!
“Và, điều kỳ diệu là, hạnh phúc là một thứ bạn có thể không có nhưng bạn vẫn có thể cho đi.”
Plaaastic ghét cuộc sống của bản thân, nhưng không ghét cuộc đời, Trái Đất, vũ trụ này. Cô không có niềm tin nào vào ngày mai của bản thân, nhưng cô luôn tràn đầy hi vọng vào những người xung quanh.
Bất chấp những chứng bệnh tâm lý mà chính bản thân đang phải chịu đựng, Plaaastic cống hiến cho cuộc đời và xã hội mà chẳng nề hà kể công. Cô đến Nepal làm từ thiện, sống và nuôi một đàn trẻ con ở trên một cái làng còn khổ hơn cái làng nghèo nhất ở Mù Cang Chải. Cô một tay tập hợp và dẫn dắt một đội nhảy bởi những người khuyết tật, câm, điếc, rồi đưa họ đi lưu diễn khắp châu Âu với sự tài trợ của Liên Hợp Quốc – trao cho họ niềm vui và ánh sáng hi vọng. Cô nuôi rất nhiều người em, mà nếu không có cô, cuộc đời họ không biết sẽ trôi về đâu…
Plaaastic không nói về những việc cô làm, cô chỉ làm thôi, không hề khoa trương.
Cô truyền cảm hứng cho nhiều người qua thời trang và những mẩu chuyện trên blog, trên forum. Cô cứu được nhiều người, nhưng không cứu được bản thân.
“Có tất cả, nhưng mãi mãi cảm thấy không là gì cả, mãi mãi là như thế.”
“Lỗi – Error 404” là một cuốn sách kén người đọc, nó chỉ dành cho những ai thực sự muốn lắng nghe, muốn cảm thông, muốn thấu hiểu thế giới nội tâm tự tiếng lòng sâu thẳm nhất của người bị trầm cảm. Thấu hiểu quả thật rất khó, bởi nếu dễ thì trầm cảm đã không trở thành căn bệnh ngày càng đáng sợ như vậy. Nhưng chí ít hãy chọn lắng nghe chứ không phải phán xét. Hơn ai hết, họ cần được tôn trọng và yêu thương, thay vì giáo điều sáo rỗng.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trầm cảm là căn bệnh phổ biến nhất trên toàn thế giới và đứng thứ hai trong gánh nặng bệnh lý toàn cầu, chỉ sau bệnh lý mạch vành. Ước tính trên thế giới có khoảng 350 triệu người bị ảnh hưởng bởi trầm cảm.
Hậu quả nghiêm trọng nhất của trầm cảm chính là hành vi tự sát. Theo thống kê tại Việt Nam, số người tự tử hàng năm lên tới 36.000 – 40.000 người, cao gấp 3 – 4 lần số ca tử vong do tai nạn giao thông. Trầm cảm chịu trách nhiệm cho 75% các vụ tự tử kể trên, còn lại 22% là do nghiện rượu, ma túy, cờ bạc và chỉ có 3% do tâm thần phân liệt, động kinh.
Xin hãy lắng nghe và yêu thương khi còn có thể, đừng lặp lại những trường hợp đáng tiếc đã xảy ra trong thời gian qua, để rồi cuối cùng chỉ còn lại những việc làm muộn màng ngụy biện cho cái gọi là “nghĩa tử là nghĩa tận”.
“Khi bạn chết đi, cả thế giới bỗng yêu thương bạn.” – Đã quá trễ rồi, có đúng không?
– Duyên
LỖI – ERROR 404 | PLAAASTIC
Bên cạnh vẻ hào nhoáng của một ngôi sao, một fashionista, một blogger có tiếng, thì cuốn tự truyện này lại bóc trần một cuộc chiến, giữa một cô gái trẻ với chính bản thân cô.
Cuộc chiến này đến với Plaaastic từ rất sớm, một cách vô hình, dần dần cứ thế hành hạ bản thân chị. Xuất phát điểm không tệ, nhưng chị lớn lên với bệnh trầm cảm, self-harm, chứng bỏ ăn, cuồng ăn,… đắm chìm trong chất kích thích với những cơn ảo giác, sự điên loạn và cả với cái chết. Quãng đời ấy thật sự đen tối và khó khăn, trắc trở. Những cơn đau không chịu buông tha, những ý nghĩ tiêu cực không chịu rời bỏ… và ta hiểu được tại sao Plaaastic lại muốn chết đến thế, nhưng đến cả chết cũng khó, những lần tử tự bất thành. Đối với người muốn từ bỏ thế gian, thì cái chết trong mắt họ không trở nên đáng sợ, mà đáng sợ hơn, dày vò họ hơn lại là không thể chết, họ phải tiếp tục sống trong sự cam chịu.
Plaaastic sống trong trạng thái hoặc là 0 hoặc là 100. Số 0, là lúc chị xuống đáy tận cùng của cuộc sống. Còn 100, là trạng thái chị hết mình vì công việc, hết mình sáng tạo, kiếm tiền, lãng quên những căn bệnh của mình, chị trở thành hiện tượng và trở nên nổi tiếng. Có thể trạng thái lúc số 0 sẽ không làm ta bất ngờ, nhưng để đạt đến con số 100, phải công nhận Plaaastic thật sự phi thường. Và chị nhắn nhủ rằng: “Tôi là đáy của xã hội, và tôi vẫn còn đường đi lên, thì các bạn chắc chắn sẽ tìm được ít nhất một cách để làm các bạn khá hơn, ngay hôm nay. Cái gì cũng bắt đầu bằng bước một đó. Rồi bạn đến bước hai, bước ba, bước bốn. Đỉnh núi cao đến mấy cũng phải leo từ chân núi mà.” Một thông điệp đúng đắn chứ, vì ta may mắn hơn chị rất nhiều!
Những câu chuyện được kể trong Lỗi khá vụn vặt, nhưng vẫn có sự liên kết, vì nó là ký ức của một con người, những dòng ký ức vội đến và đi khiến cho Plaaastic phải chộp lấy thật nhanh và viết lại. Khi viết cuốn tự truyện này, những đau đớn, bất hạnh được chị viết bằng ngôn từ rất dửng dưng, thản nhiên hay thậm chí là có phần hài hước dù cho nó rất dữ dội. Câu chuyện thật sự không phải happy ending, nhưng ít ra, nó được kết thúc bằng điều tích cực. “Và, điều kỳ diệu là, hạnh phúc là một thứ bạn có thể không có nhưng bạn vẫn có thể cho đi”.
Một sự thật trần trụi giúp người đọc có góc nhìn khách quan hơn về căn bệnh trầm cảm. Plaaastic bị trầm cảm, thậm chí là đến mức trầm trọng, và ta thấy được điều khủng khiếp mà nó mang lại. Khi nhìn người khác, chúng ta có thể phán xét, bàn ra bàn vào một cách vô cảm mà không quan tâm cảm xúc của người khác, không cần biết họ đã và đang phải trải qua những gì. Và một điều quan trọng nữa, là hãy hiểu rõ hơn về bệnh trầm cảm, đừng cứ buồn một tí, không muốn giao tiếp với xung quanh trong một thời khắc nào đấy lại cứ hét vào xã hội rằng “Tôi bị trầm cảm”. Hãy có cái nhìn sâu sắc và toàn vẹn hơn, để tôn trọng bản thân mình và tôn trọng những người bị trầm cảm.
– Nguyễn Nữ Cẩm Vân
Trích dẫn Lỗi Error 404
“Đỉnh núi cao đến mấy cũng phải leo từ chân núi mà, bạn chỉ cần không muốn ói mỗi lần nhìn vào gương buổi sáng là bạn đã có khả năng thành công cao hơn tôi rất nhiều rồi”.
“Tôi cũng ớn những bạn trẻ thường tự gọi mình là ‘phượt thủ’, trong khi có khi chỉ đơn giản leo lên cái xe máy để phóng trên đường cao tốc quốc lộ, tiêu tiền thừa thãi bố mẹ cho, về viết review các kiểu, chụp ảnh máy DSLR rồi đăng lên Facebook, thế nhưng lại mặc quần bộ đội, cắm cờ Việt Nam ở xe, kiểu lúc nào cũng phải đẹp trai mọi nơi mọi lúc.
Đi là đi, thế thôi, không nói nhiều, không lằng nhằng, đi không phải là để thể hiện, đi không phải để check-in, đi là để về nhà thấy khác. Đi là một, hai, một, hai. Đi là tiến lên.”
“Có một thứ mọi người rất hay hiểu nhầm về tôi: Đấy là việc tôi ghét cuộc sống. Tôi ghét cuộc sống của tôi, đúng, nhưng tôi không ghét cuộc đời, trái đất này, vũ trụ này. Tôi không có một niềm tin nào vào ngày mai của mình, nhưng tôi luôn tràn đầy hi vọng vào những người xung quanh.”
“Trái đất và con người Trái đất ơi, các bạn buồn cười lắm. Tôi, xuất phát điểm xấu, đần, đầu gấu, và trầm cảm và tôi đến được nơi tôi đến bây giờ. Thế thì các bạn của đủ mọi loại hình hài, mọi trí thông minh, tính cách và cảm xúc, các bạn cũng hoàn toàn có thể. Tôi là đáy của xã hội, và tôi vẫn còn đường đi lên, thì các bạn chắc chắn sẽ tìm được ít nhất một cách để làm các bạn khá hơn, ngay hôm nay. Cái gì cũng bắt đầu bằng bước một đó. Rồi bạn đến bước hai, bước ba, bước bốn. Đỉnh núi cao đến mấy cũng phải leo từ chân núi mà. Tôi còn leo lên từ hố tôi tự đào, bạn chỉ cần không muốn ói mỗi lần nhìn vào gương buổi sáng là bạn đã có khả năng thành công cao hơn tôi rất nhiều rồi.”
“Và, điều kỳ diệu là, hạnh phúc là một thứ bạn có thể không có nhưng bạn vẫn có thể cho đi.”
“- Nghe này nhóc. Cuộc đời còn nhiều thứ lắm, và tao biết mày cảm thấy tất cả đều đen tối và đúng thế thật, thế giới còn nhiều điều chán vô cùng tận nhưng nó cũng đẹp vô cùng tận luôn. Tin tao, tao đã thấy những điều đẹp đó rồi, mày chỉ cần phải kiên nhẫn thôi…
Bây giờ điều mày cần là đi, đi ngay lập tức ra khỏi cái vòng tròn luẩn quẩn kia. Đừng tự thu mình vào trong cái hộp xong hỏi tại sao cuộc đời chỉ toàn màu đen, đi tìm hạnh phúc đi. Làm từ thiện. Bán hết tất cả những gì mày không nhét vừa vào túi quần đi. Học và đăng ký tất cả những lớp học có thể. Đi đến sa mạc để tè một bãi. Yêu vô tội vạ đi có mất đồng nào đâu, mà nếu đã bán hết đồ đi rồi thì cũng chả còn gì để mất.
Nói chung, sống đi rồi hẵng nghĩ tới chuyện chết.”
