Liệu bạn có cam kết học vật lý lượng tử hay tiếng Trung mà không có bất kỳ lý do thực sự nào không? Có lẽ là không. Trong khi tất cả chúng ta đều có thể bắt đầu một điều gì đấy vì một sở thích vu vơ, chúng ta chắc chắc sẽ từ bỏ nếu nó không có ích gì cho một mục đích to tát hơn.
Vậy nên, để có thể vận hành một cách tốt nhất, các công ty cần có một mục tiêu để phấn đấu. Mục tiêu này không cần phải cụ thể; thậm chí nó còn có thể mơ hồ như là “theo đuổi sự vượt trội”, để cho mỗi thành viên đều phấn đấu hết khả năng của họ.
Ví dụ, mục tiêu “đam mê sự vượt trội” của các nhà sáng lập Pixar đã có tác động lớn tích cực tới công việc của họ. Các nhân viên trong công ty luôn luôn phấn đấu làm hết khả năng của mình, từ đó càng tiến xa hơn trên con đường chinh phục mục tiêu cao cả này.
Một ví dụ khác, có vài vấn đề nghiêm trọng đã phát sinh trong quá trình sản xuất phim Câu chuyện đồ chơi 2 đe dọa tới khả năng thành công của hãng. Nhưng bởi mọi người ở Pixar đều chia sẻ mục tiêu vươn đến sự xuất sắc, họ đã làm việc không ngừng nghỉ suốt bảy ngày trong tuần để giải quyết những vấn đề này. Và kết quả là: bộ phim không tưởng đã đạt doanh thu 500 triệu đô tại phòng vé.
Ngoài ra, nhân viên sẽ làm việc chăm chỉ hơn và có thể dễ dàng vượt qua những trở ngại hơn khi họ biết được rằng công việc của họ là một phần quan trọng của toàn bộ quá trình.
Ví dụ, trong quá trình hãng Pixar sản xuất bộ phim đầu tiên, Câu chuyện đồ chơi, các giám đốc sản xuất đã bị những nhân viên khác xem thường, đó là những kỹ thuật viên hay họa sĩ, họ cho rằng công việc của ban quản lý đã gây trở ngại cho công việc của những người còn lại.
Mặc dù công việc rất vất vả, nhưng các giám đốc sản xuất biết rằng, với Câu chuyện đồ chơi, họ đang tạo nên một huyền thoại điện ảnh. Họ có thể nhìn thấy vai trò sản xuất phim của họ là yếu tố cốt lõi để đạt được thành tựu nổi bật trong lịch sử điện ảnh, do đó họ có thể lờ đi những chỉ trích của đồng nghiệp và tiếp tục cống hiến hết mình.
6: Con người là yếu tố quan trọng hơn so với ý tưởng hay quá trình, bởi vậy việc tập hợp được một nhóm ăn ý là cấp thiết.
Tất nhiều người nghĩ rằng thành công trong kinh doanh xoay quanh việc đưa ra được càng nhiều ý tưởng đột phá càng tốt. Điều này dĩ nhiên là không có gì sai nhưng còn có một yếu tố quan trọng hơn nhiều trên bước đường thành công: tuyển dụng đúng người.
Quả thực, có được một nhóm làm việc ăn ý quan trọng hơn một ý tưởng tuyệt vời nhiều. Bởi cuối cùng thì dù ý tưởng có hay đến mấy, mục tiêu có rõ ràng như thế nào hay kế hoạch có cực kỳ kín kẽ đi chăng nữa cũng không có nghĩa lý gì nếu bạn không có một đội ngũ phù hợp để tiến hành công việc, và vậy thì cũng chẳng thể thành công được.
Ví dụ như, hầu hết những thứ bạn mua – từ chiếc iPhone tới một bữa ăn trong nhà hàng năm sao – đều không phải là kết quả của một ý tưởng đơn lẻ mà là sự tổng hợp những nỗ lực và tương tác từ rất nhiều người. Đó là sản phẩm từ công việc của rất nhiều những bộ óc sáng tạo, dù họ có làm đầu bếp hay thiết kế kỹ thuật, họ đều cùng nhau chia sẻ những hiểu biết của mình và cùng cho ra một sản phẩm thành công.
Đó là lý do tại sao việc tạo nên một nhóm lý tưởng không chỉ là việc thuê những người giỏi nhất mà còn là việc tạo ra một nhóm làm việc dễ dàng và thoải mái với nhau.
Hơn thế nữa, những nhóm đầy cá tính đa dạng thường sẽ thành công hơn một nhóm những người có tư duy giống nhau. Đó là bởi vì những sự khác biệt sẽ cho phép họ tán dương và truyền cảm hứng cho nhau.
Ví dụ như, khi Catmull nhập học trường Đại học Utah vào những năm 1960, ông là thành viên của một chương trình đặc biệt nơi mà những sinh viên tốt nghiệp với những sở thích hoàn toàn khác nhau đều có thể cùng sử dụng máy tính của chương trình.
Những sinh viên này được tự do làm việc về bất cứ lĩnh vực gì họ muốn mà không cần có những mục tiêu cụ thể. Việc có một nhóm những con người thông minh và tràn đầy sự háo hức cùng làm việc với nhau trong một môi trường đã tạo ra một bầu không khí đầy cảm hứng, ở đó các sinh viên thường thức tới khuya để làm những dự án của mình, cùng thử sức và trải nghiệm những ý tưởng.
Cách tiếp cận đó là một thành công lớn: ngay cả một bậc tiền bối trong lĩnh vực internet cũng đã từng tham gia vào chương trình này.
7: Các nhà quản lý cần phải tin tưởng những người mình đã thuê và cho phép họ có thể đưa ra quyết định.
Bạn đã bao giờ có một ông chủ độc tài, người mà không thể giao quyền kiểm soát một dự án cho nhân viên của mình? Một người luôn luôn theo sau kiểm tra bạn, xem xét tỉ mỉ mọi thứ và quản lý sát sao công việc của bạn? Có lẽ chính bạn cũng không muốn trở thành một ông chủ như vậy. Cách quản lý như vậy không chỉ gây khó chịu mà còn giới hạn khả năng độc lập của nhân viên, và có thể cản trở nghiêm trọng tính sáng tạo của họ, đó là còn chưa kể tới những ảnh hưởng đến tinh thần của họ.
Một cách làm đúng đắn hơn đó là hãy trao cho họ sự tự do để có thể tự đưa ra những quyết định cần thiết. Mỗi nhân viên đều là chuyên gia trong lĩnh vực của họ, vậy nên họ có xu hướng giải quyết một vài vấn đề nhất định tốt hơn những người quản lý – đó cũng là lý do ngay từ đầu họ được tuyển dụng!
Pixar đã có một ví dụ tuyệt vời về cách quản lý như vậy với nhóm “Braintrust”, đó là một nhóm những nhân viên và chuyên gia sản xuất phim lâu năm thuộc nhiều lĩnh vực, họ luôn nhìn nhận lại từng bộ phim trong suốt quá trình làm phim của Pixar.
Mặc dù họ có thể đưa ra bất kỳ ý kiến hay gợi ý nào họ muốn, những lời khuyên của họ là không ép buộc; đạo diễn phim luôn là người chịu trách nhiệm, nhưng những chuyên gia thực sự thì vẫn nắm quyền kiểm soát dự án và vẫn được thỏa sức bày tỏ những sáng kiến của họ.
Nhưng bởi vì nhân viên cần được tin tưởng để hoạt động độc lập, một điều quan trọng là mỗi thành viên mới cần có đủ sự giỏi giang để được giao phó trọng trách. Bạn có thể tin tưởng những người khôn ngoan với khả năng thực chất họ có thể cho ra kết quả tốt nhất và nhanh chóng xử lý được những vấn đề phát sinh.
Có một điều thú vị là Catmull có một nguyên tắc chỉ tuyển những người mà ông cảm thấy là họ thông minh hơn mình. Ông tin rằng đó mới là những người đủ tự tin để sử dụng sáng kiến của họ một cách sáng tạo mà không cần phải giám sát họ.
Thực tế là, trong một vài trường hợp, ông thậm chí còn tuyển người thông minh và tài giỏi tới mức có thể làm luôn cả công việc của chính ông! Trong khi một số người e dè khi tuyển một người có khả năng sẽ thay thế mình trong tương lai, Catmull lại thấy là không có vấn đề gì, bởi điều đó đem lại những kết quả tuyệt vời nhất.
8: Không né tránh rủi ro hay thất bại, công việc của một nhà quản lý là khả năng đưa công ty đứng vững trở lại.
Có một vài công ty kém may mắn hơn những công ty khác. Và dù khó có thể làm gì khi gặp chuyện không may, vẫn có những cách để đảm bảo rằng các công ty không bị thiệt hại bởi sự thiếu may mắn đó.
Có một cách là hợp nhất những kỹ thuật để khắc phục vào trong kế hoạch kinh doanh thay vì chỉ tập trung vào ngăn chặn hoàn toàn thất bại. Pixar làm điều này bằng cách đánh giá cao quá trình lặp, ví dụ, họ chấp nhận rằng lỗi sai là một phần của quá trình và sẽ cố gắng loại bỏ với mỗi lần làm dự án mới. Trọng tâm của triết lý này là quan điểm cho rằng cả đội, chứ không phải một cá nhân, phải chịu trách nhiệm cho sự thất bại, do đó tất cả cùng làm việc để vượt qua thất bại.
Catmull chỉ ra nhiều vấn đề phát sinh trong quá trình sản xuất Công ty quái vật, bộ phim đầu tiên của Pixar được làm mà không có sự tham gia của vị đạo diễn kỳ cựu nhất. Tuy vậy, cả nhóm đã tiến hành làm bộ phim, liên tục tìm cách giải quyết vấn đề cho tới khi thực sự tìm ra cách.
Mặc dù đó là một công việc mệt mỏi và chán ngắt, nhưng họ đã không nghĩ tới chuyện chấm dứt dự án, thay vào đó họ đã chấp nhận những thất bại và cùng làm việc để vượt qua.
Hơn nữa, việc cho phép nhân viên có thể mắc sai sót ở những giai đoạn đầu của một dự án cho họ cơ hội được học hỏi từ những lỗi sai đó để làm tốt hơn ở lần sau. Thực tế là Pixar đã coi thất bại là một phần quan trọng của quá trình lặp.
Để giảm thiểu tác động tiêu cực của những lỗi không thể tránh khỏi này, Pixar đã cho nhân viên của mình nhiều thời gian hơn để tìm hiểu và sửa chữa lỗi trong suốt quá trình triển khai làm phim. Bằng cách đó, họ có thể chắc chắn rằng việc khắc phục lỗi sai và làm lại khi đó tiết kiệm chi phí hơn là mắc lỗi ở giai đoạn thực sự sản xuất phim.
Phương pháp này hoàn toàn đúng theo một quan điểm rất thực tế là: suy cho cùng thì không có ai là hoàn hảo, và cách tốt nhất để ứng phó với những lỗi sai là rút ra bài học từ chúng.
9: Các công ty cần xem môi trường làm việc như là một công cụ để nuôi dưỡng tính sáng tạo.
Hãy tưởng tượng bạn bước vào một tòa nhà khô cằn màu xám, nơi mà mỗi phòng đều giống y như nhau và hàng ngày bạn đều phải tuân thủ theo đúng lịch trình có sẵn. Bất kỳ ai cũng sẽ đồng ý rằng không gian làm việc như vậy buồn tẻ một cách ngột ngạt, thế nhưng rất nhiều công ty dường như lại quên mất điều này.
Kiến trúc và thiết kế bên trong nơi làm việc của công ty nên có tính khơi nguồn tính sáng tạo chứ không phải sự buồn chán. Thực tế là, thay đổi không khí có thể đơn giản được thực hiện bằng cách thay thế một chiếc bàn.
Trước kia ở Pixar, các cuộc họp thường được diễn ra tại một chiếc bàn dài hình chữ nhật và mỗi ghế ngồi có một thấm thẻ. Cách bố trí như vậy đã tạo ra một cảm giác không mong muốn của nghi thức và thứ bậc – những người ngồi ở giữa thì tham gia vào cuộc họp nhiều hơn trong khi những người ngồi ở góc thì có cảm giác bị ra rìa.
Bằng cách đơn giản là thay thế chiếc bàn cũ bằng một chiếc bàn vuông và bỏ đi những tấm thẻ, mọi người đều cảm thấy tự do hơn để tham dự cuộc họp và trình bày ý kiến của mình.
Ngoài ra, thiết kế nơi làm việc cũng cần xét tới cá tính của từng nhân viên. Khi Catmull lần đầu tới xưởng phim Disney sau khi nó được sáp nhập với Pixar, ông đã bị choáng bởi sự tù túng của không gian văn phòng, ở đó không hề có một chút bản sắc cá nhân nào ở bất kỳ bàn làm việc nào.
Với Catmull, không gian làm việc như vậy sẽ dẫn tới cảm giác chán ghét và điều đó hạn chế sự sáng tạo. Đó là lý do tại sao ở Pixar, nhân viên có thể kiểm soát không gian làm việc của họ – bất kỳ ai cũng có thể trang trí quanh chỗ ngồi của mình một cách tùy ý, dù có cầu kỳ đi chăng nữa, như là một cách thể hiện cá tính riêng.
Tóm lại, nhân viên không nên bị ép buộc vào một lịch trình cứng nhắc ngày này qua ngày khác. Thay vì thế, họ nên được tự do làm việc theo phong cách riêng của từng người. Một ví dụ có thể được thấy ở Phòng thiết bị của Pixar, nơi mà các kỹ sư và nhân viên phát triển kỹ thuật làm việc.
Mỗi tháng có hai ngày gọi là “ngày cho dự án cá nhân”, khi đó nhân viên có thể sử dụng mọi kỹ thuật sẵn có để thực hiện bất kỳ dự án nào hay xử lý bất cứ vấn đề nào mà cá nhân họ thấy hứng thú. Bằng cách cho họ thời gian và những sự hỗ trợ, Pixar chắc chắn rằng nhân viên của mình vừa có thể hạnh phúc và vừa có thể đưa ra những ý tưởng sáng tạo đem đến lợi ích cho công ty!
Tổng kết
Thông điệp chính của cuốn sách:
Sự thay đổi, tính không chắc chắn và kèm theo đó là sự bất ổn định là những điều không thể tránh khỏi và cũng vô cùng cần thiết cho một môi trường sáng tạo. Văn hóa công ty chỉ thực sự mang tính sáng tạo khi nó tập trung vào tạo nên một nhóm làm việc ăn ý, xây dựng niềm tin và nuôi dưỡng một môi trường như vậy.
Đừng biến những kế hoạch của bạn trở nên quá cứng nhắc.
Nếu kế hoạch của bạn là không gì thay đổi được thì bạn sẽ không thể điều chỉnh khi mà mọi chuyện diễn ra không như dự đoán của bạn.
Thay đổi nơi làm việc của bạn.
Nếu nơi làm việc của bạn tù túng và không hấp dẫn thì bạn sẽ rất dễ cảm thấy chán và không hứng thú làm việc, hãy tránh điều này bằng cách cá nhân hóa nó đi, biến nó thành không gian riêng của chính bạn.
Du Học Đồng Thịnh (Read Station)
Theo Blinkest.